ربات چیست؟

و چگونه یکدانه اش را تشخیص دهیم.

این روز ها که صحبت از هوش مصنوعی فراوان است،اسم ربات را بیش از هر زمان دیگری می شنویم. مفهوم “ربات” به خوبی تعریف نشده است. خیلی وقت ها تا اسم ربات می آید یک ربات انسان نما در ذهنمان تصویر می کنیم اما این مفهوم بسیار گسترده تر است.

در نگاه خیلی از مردم جامعه مفهوم ربات ها به فیلم ها و رمان ها محدود است اما در واقع ربات ها همه جا هستند و اطراف مارا فرا گرفته اند. از کارواش های  اتوماتیک گرفته تا دستگاه های خودپرداز همه به نوعی ربات محسوب می شوند. حتی در های اتوماتیک را تا حدّی می توانیم ربات حساب کنیم. همه بستگی به تعریف ما از ربات ها دارد. اما آیا هر ماشینی یک ربات است؟ یا حتی هر ماشین اتوماتیکی یک ربات است؟

نکته یک: ماشین + اعمال پیچیده + اتوماتیک= ربات

” ربات ها،ماشین هایی هستند با توانایی اجرای مجموعه ی پیچیده ای از اعمال به شکل اتوماتیک.( به خصوص اگر توسط کامپیوتر برنامه ریزی شده باشند.)” این تعریفی است که واژه نامه آکسفورد به ما ارائه میدهد.بیایید با همین تعریف آکسفورد جلو برویم.

پیچیده بودن مفهومی منشاء اختلاف است. با در نظر گرفتن پیچیدگی، بسیاری از ماشین های اتوماتیک از جرگه ی “ربات” بودن بیرونند. ولی این به تعریف ما از پیچیده بودن بستگی دارد.ممکن است عملی که درِ اتوماتیک انجام میدهد از نظرشخصی پیچیده باشد اما از نظر شخص دیگری اینطور نباشد.

ماشین لباسشویی شرایط بنیادین ربات بودن را دارد. ماشین لباسشویی مجموعه ای از اعمال پیچیده را به صورت اتوماتیک انجام میدهد و به شکل کامپیوتری نیز برنامه ریزی شده است. برای تعریف دقیق تر از واژه ی ربات نیاز به اضافه کردن شرایط بیشتر و ابهام زدایی داریم. ماشین لباسشویی معمولی قدرت پاسخگویی و تعامل با محیط  پیرامونش را ندارد پس آن را نمی توانیم جزو روبات ها حساب کنیم. ماشین لباسشویی های پیشرفته را شاید بتوانیم جزو ربات ها حساب کنیم چون برای مثال می توانند با توجه به محیط دما را تنظیم کنند و شست و شو را بهینه سازی کنند.

“پیچیده بودن مفهومی منشاء اختلاف است. با در نظر گرفتن پیچیدگی، بسیاری از ماشین های اتوماتیک از جرگه ی “ربات” بودن بیرونند.”

نکته ی دوم: ربات ها این روزها هم همه جا را فراگرفته اند

بیایید نگاهی به انواع ربات ها بیندازیم.

• صنعتی: اولین ربات صنعتی در سال 1959 میلادی در جنرال موتورز به کارگرفته شد. این ربات که یونیمیت نام داشت برای ریخته گری تخت فشار در ساخت برخی از قطعات خودرو ها به کار می رفت. ربات یونیمیت یک بازوی رباتیک بود.
• پزشکی: ربات های پزشکی در طیف گسترده ای از فعالیت ها به کار می روند از جمله عمل جراحی، توانبخشی و حتی در پاکسازی و گندزدایی اتاق های بیمارستان و اتاق عمل.
• مصرفی: در حال حاضر بهترین مثال برای ربات های مصرفی، جاروبرقی های اتوماتیک( رباتیک) هستند که به طور گسترده برای خرید در دسترس اند ( در ایران هم قابل خرید است). هم چنین ربات های چمن زن و….
• ربات هایی که آن ها را ربات صدا نمی زنیم!: همانطور که پیش تر هم ذکر کردیم، ربات هایی هستند که باوجود استفاده ی گسترده ای که دارند آن ها را ربات صدا نمی زنیم مثل: دوربین های کنترل سرعت یا عبور از چراغ قرمز، کارواش های اتوماتیک، در های اتوماتیک و برخی از وسایل آشپزخانه.